Zapewne spotkałeś/aś się w swoim życiu z grami komputerowymi. Dziś to nie tylko forma rozrywki, która dostępna jest na PC, ale możemy spotkać ją praktycznie wszędzie – na smartfonach, telewizorach, tabletach. Dla większości graczy jest to przyjemny sposób na spędzanie wolnego czasu, jednak dla niektórych granie może przerodzić się w poważny problem, który wymyka się spod kontroli.
Uzależnienie od gier komputerowych to zaburzenie, które w 2018 roku zostało oficjalnie uznane przez Światową Organizację Zdrowia jako jednostka chorobowa. W tym artykule dowiesz się, jak je rozpoznać, jakie są jego przyczyny oraz jak można pomóc osobie uzależnionej.
Czym jest uzależnienie od gier komputerowych?
Uzależnienie od gier wideo należy do grupy uzależnień behawioralnych, czyli takich, które nie są związane z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych, a z powtarzaniem określonych zachowań. Osoba uzależniona traci kontrolę nad czasem spędzanym przed ekranem komputera czy konsoli, a granie staje się centralną aktywnością w jej życiu.
Nałóg ten nie jest tylko “złym nawykiem” czy “fazą” – to poważne zaburzenie, które może mieć negatywny wpływ na wiele aspektów życia. Podobnie jak w przypadku uzależnienia od substancji, mózg gracza doświadcza zmian w układzie nagrody, związanych z wydzielaniem serotoniny i dopaminy.
-
Terapeuta uzależnień
Sylwia Zakrzewska
Człowiek jest zbyt złożony by patrzeć na niego tylko przez pryzmat jego uzależnienia. Holistyczne podejście i pomoc zintegrowana wyznaczają kierunek w procesie terapeutycznym i w budowaniu relacji terapeutycznej.
Sylwia Zakrzewska
Człowiek jest zbyt złożony by patrzeć na niego tylko przez pryzmat jego uzależnienia. Holistyczne podejście i pomoc zintegrowana wyznaczają kierunek w procesie terapeut...
Obszary wsparcia:
Bezsenność Depresja Motywacja Relacje Stres Uzależnienia Współuzależnienie Żałoba ZłośćNurt / Rodzaj terapii:
Terapia uzależnieńCena: od 159,00 zł za sesję
Psychodietetyk , Psychoterapeuta
Agnieszka Kaźmierska
Z wykształcenia jestem dietetykiem klinicznym, psychodietetykiem oraz psychoterapeutą Gestalt w trakcie szkolenia. Prowadzę wykłady, prelekcje związane z tematyką ochrony zdrowia. Pracuje również jako wykładowca akademicki, jestem w trakcie studiów doktoranckich.
Agnieszka Kaźmierska
Z wykształcenia jestem dietetykiem klinicznym, psychodietetykiem oraz psychoterapeutą Gestalt w trakcie szkolenia. Prowadzę wykłady, prelekcje związane z tematyką ochrony zdrowia. Pracuje również j...
Obszary wsparcia:
Motywacja Odżywianie Psychosomatyka Relacje Relacje rodzinne Rodzicielstwo Smutek Strach i lęk Stres Zaburzenia osobowości ZłośćNurt / Rodzaj terapii:
GestaltCena: od 159,00 zł za sesję
Psycholog
Malwina Okrzesik
Jestem psychologiem, konsultantką laktacyjną, trenerką komunikacji empatycznej. Specjalizuję się w pracy z kobietami/parami w okresie okołoporodowym – ciąży, porodu , połogu i wczesnego okresu rodzicielstwa. Pomagam pokonywać trudności emocjonalne tego czasu: brak akceptacji ciąży, lęk przed porodem, zmiany w relacji i konflikty małżeńskie/partnerskie w związku z pojawieniem się dziecka, zmiany nastroju w ciąży i po porodzie, depresji okołoporodowej, …
Malwina Okrzesik
Jestem psychologiem, konsultantką laktacyjną, trenerką komunikacji empatycznej. Specjalizuję się w pracy z kobietami/parami w okresie okołoporodowym – ciąży, poro...
Obszary wsparcia:
Brak pewności siebie Depresja Kariera Motywacja Relacje Relacje rodzinne Rodzicielstwo Sesje dla par Smutek Strach i lęk Stres Work-Life balance Wypalenie zawodowe ŻałobaCena: od 159,00 zł za sesję
Coach , Psycholog
Barbara Deutryk
W pracy coachingowej zajmuję się tematem komunikacji i asertywności w relacjach/ związkach. Pomagam ludziom zadbać o własne potrzeby i granice w relacjach zarówno prywatnych, jak i zawodowych. Wspieram Klientów w znalezieniu i utrzymaniu równowagi pomiędzy perfekcjonizmem a odpuszczaniem. Jestem zwolenniczką działania metodą małych kroków, zwłaszcza w kontekście budowania nawyków.
Barbara Deutryk
W pracy coachingowej zajmuję się tematem komunikacji i asertywności w relacjach/ związkach. Pomagam ludziom zadbać o własne potrzeby i granice w relacjach zarówno...
Obszary wsparcia:
Brak pewności siebie LGBT+ Friendly Motywacja Prokrastynacja Relacje Relacje rodzinne Smutek Strach i lęk Stres Work-Life balance Wypalenie zawodowe ZłośćCena: od 159,00 zł za sesję
Przyczyny uzależnienia od gier wideo
Na rozwój choroby wpływają zarówno czynniki biologiczne, psychologiczne, jak i społeczne. Rozwój uzależnienia od gier komputerowych może mieć różne przyczyny i często stanowi kombinację różnych czynników.
Do najczęstszych przyczyn uzależnienia należą:
- Ucieczka od problemów – świat wirtualny może stanowić ucieczkę od problemów w życiu realnym, stresu, lęku czy depresji;
- Potrzeba osiągnięć i kontroli – cyfrowe gry oferują jasno określone cele i natychmiastową gratyfikację, czego może brakować w prawdziwym życiu;
- Problemy społeczne – osoby mające trudności w nawiązywaniu relacji w świecie rzeczywistym mogą szukać kontaktów społecznych w świecie gier;
- Nuda i samotność – gry mogą wypełniać pustkę wynikającą z braku innych aktywności czy relacji;
- Predyspozycje genetyczne – niektórzy mogą być bardziej podatni na uzależnienie ze względu na czynniki genetyczne.
Warto podkreślić, że sama gra w gry komputerowe nie prowadzi do uzależnienia. Problem pojawia się, gdy ta czynnośc zaczyna zastępować inne ważne aktywności i obowiązki, a osoba traci kontrolę nad czasem spędzanym na przy komputerze czy konsoli.
Problem nie leży w osobie, która jest uzależniona, a w jej podejściu do regulacji emocji. Zamiast wybierać zdrowy sposób (którego być może nie zna ze względu na swoją historię rodzinną), ucieka w wirtualny świat. Ten może zapewniać interesujące i bardzo angażujące doświadczenia, których nie można znaleźć w inny sposób. Może też być sposobem na ucieczkę od uczuć, które są trudne, niewygodne, czy niechciane.
Objawy uzależnienia od gier
Jak rozpoznać problem? Objawy uzależnienia od gier mogą się różnić w zależności od wieku osoby oraz indywidualnej sytuacji, jednak do najczęstszych należą:
- Utrata kontroli nad czasem – spędzanie coraz większej ilości czasu przy komputerze czy telewizorze, często kilka godzin dziennie.
- Zaniedbywanie obowiązków – problemy w szkole, w pracy, zaniedbywanie higieny osobistej czy innych podstawowych potrzeb.
- Objawy odstawienia – gdy nie można korzystać z urządzeń, pojawia się rozdrażnienie, niepokój, a nawet objawy fizyczne jak bóle głowy czy problemy ze snem.
- Zwiększona tolerancja – potrzeba coraz dłuższego grania, aby osiągnąć satysfakcję.
- Utrata zainteresowania innymi aktywnościami – rezygnacja z hobby, spotkań towarzyskich czy innych form rozrywki na rzecz gier.
- Kontynuowanie mimo negatywnych konsekwencji – osoba uzależniona często kontynuuje granie nawet wiedząc, że prowadzi to do problemów w życiu rodzinnym, zawodowym czy zdrowotnym.
- Kłamstwa dotyczące czasu spędzanego na rozrywce – ukrywanie przed bliskimi faktycznej ilości czasu spędzanego na grach.
- Używanie gier jako sposobu radzenia sobie z problemami – granie w celu ucieczki od negatywnych emocji czy stresu.
W przypadku dzieci i młodzieży, objawy uzależnienia od gier mogą obejmować również pogorszenie wyników w nauce, izolację społeczną oraz konflikty z rodzicami dotyczące ograniczania dostępu do tej formy spędzania wolnego czasu.
Negatywne skutki nałogu
Nadmierne i niekontrolowane granie może mieć poważne negatywne skutki dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Skutki uzależnienia od gier dotykają nie tylko osoby uzależnionej, ale również jej bliskich.
Do najpoważniejszych konsekwencji należą:
- Problemy zdrowotne – siedzący tryb życia, bóle głowy, problemy ze wzrokiem, zaburzenia snu.
- Zaburzenia psychiczne – zwiększone ryzyko depresji, stanów lękowych, zaburzeń osobowości.
- Problemy społeczne – izolacja, trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji w świecie rzeczywistym.
- Trudności edukacyjne i zawodowe – pogorszenie wyników w nauce, utrata pracy lub problemy z jej znalezieniem.
- Problemy finansowe – wydawanie znacznych sum na gry i dodatki do nich.
U dzieci i młodzieży uzależnienie to może przyczynić się do rozwoju problemów z koncentracją, trudności w nauce oraz zaburzeń w rozwoju społecznym i emocjonalnym.
Leczenie uzależnienia od gier komputerowych
Psychoterapia jest skutecznym sposobem na poradzenie sobie z nałogiem. Pomaga ona zrozumieć przyczyny nałogu i wypracować zdrowe mechanizmy radzenia sobie z trudnościami. Do najskuteczniejszych form terapii należą:
- Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) – pomaga zidentyfikować i zmienić szkodliwe wzorce myślenia i zachowania związane z graniem.
- Terapia rodzinna – angażuje całą rodzinę w proces leczenia, co jest szczególnie ważne w przypadku uzależnienia wśród dzieci i młodzieży.
- Grupy wsparcia – spotkania z innymi osobami zmagającymi się z podobnymi problemami mogą okazać się bardzo pomocne.
W niektórych przypadkach może być wskazana również farmakoterapia, szczególnie jeśli uzależnieniu towarzyszą inne zaburzenia psychiczne, takie jak depresja czy zaburzenia lękowe.
Warto podkreślić, że leczenie uzależnienia od wirtualnej rozrywki jest obecnie dostępne również w formie online na platformie Holisticum. Terapia online stanowi wygodną alternatywę dla osób, które z różnych powodów nie mogą uczestniczyć w spotkaniach stacjonarnych lub preferują kontakt zdalny.
Dzięki takiemu rozwiązaniu możesz połączyć się z wykwalifikowanym psychoterapeutą za pomocą smartfona, tabletu lub komputera, bez wychodzenia z domu. Specjaliści dostępni na platformie posiadają doświadczenie w pracy z osobami zmagającymi się z uzależnieniem od gier i oferują indywidualnie dopasowane podejście terapeutyczne.
Jak rozpoznać nałogowe granie u twojego dziecka?
Rodzice często martwią się o nadużywanie gier komputerowych przez dzieci. Granica między intensywnym zainteresowaniem grami a uzależnieniem może być trudna do określenia, szczególnie w przypadku osób młodych, dla których świat gier i technologii jest naturalnym środowiskiem.
Następujące objawy mogą wskazywać na problem z uzależnieniem u Twojego dziecka:
- Całkowite pochłonięcie grami – dziecko myśli i mówi głównie o grach, nawet gdy nie gra.
- Utrata kontroli nad czasem – trudności z przerwaniem gry, nawet gdy rodzice o to proszą.
- Zaniedbywanie nauki i obowiązków domowych – pogorszenie ocen, nieodrabianie lekcji.
- Rezygnacja z innych aktywności – porzucenie sportu, hobby, spotkań z rówieśnikami.
- Zmiany nastroju – rozdrażnienie, agresja, gdy nie można grać.
Ważne jest, aby ograniczyć czas spędzany przed komputerem i ustalić jasne zasady korzystania z mediów cyfrowych. Zamiast całkowicie zabraniać dostępu do gier, lepiej nauczyć dziecko zdrowego i odpowiedzialnego podejścia do technologii.
Jak wesprzeć osobę uzależnioną?
Jeśli martwisz się o siebie lub bliską osobę, która może mieć omawiany w tym artykule problem, oto kilka wskazówek, jak możesz ją wesprzeć:
- Rozmawiaj otwarcie i bez osądzania – zamiast krytykować, wyraź swoje obawy i gotowość do pomocy.
- Zachęcaj do szukania profesjonalnej pomocy – wsparcie psychoterapeuty może okazać się niezbędne.
- Pomóż w organizacji czasu – wspólnie ustalcie plan dnia, który będzie zawierał różnorodne aktywności.
- Zaproponuj alternatywne formy rozrywki – zachęcaj do aktywności fizycznej, spotkań towarzyskich, rozwijania zainteresowań.
- Bądź cierpliwy – proces wychodzenia z uzależnienia jest długotrwały i może obejmować okresy nawrotów.
Warto pamiętać, że uzależnienie od gier komputerowych, podobnie jak inne nałogi, jest zaburzeniem, a nie wynikiem słabej woli czy złych intencji. Osoba uzależniona potrzebuje wsparcia i zrozumienia, nie krytyki czy potępienia.
